„Oko w oko z ujarzmionymi”. Polskie tygodniki społeczno-kulturalne w setną rocznicę Wiosny Ludów

Rafał Wardzyński

Pełny tekst artykułu

Artykuł referuje najważniejsze tezy artykułów prasowych poświęconych Wiośnie Ludów, które zostały opublikowane w setną rocznicę tych wydarzeń w trzech polskich tygodnikach: „Odrodzeniu”, „Kuźnicy” i „Tygodniku Powszechnym”. Tekst jest również próbą zarysowania podstawowych różnic między ujęciami historiograficznymi Wiosny Ludów prezentowanymi w wymienionych tytułach prasowych. Wskazano w nim dwie dominujące i zarazem przeciwstawne tezy, które miały wyjaśnić polskim czytelnikom charakter Wiosny Ludów. Pierwszą z nich była koncepcja prezentowana w „Tygodniku Powszechnym”, którą można określić mianem wolnościowej. Drugą była teza, która tłumaczyła wydarzenia roku 1848 marksistowskim determinizmem historycznym. Zdaniem autora opracowania czytelnik, który w 1948 roku sięgał po prasę miał – niestety, już niedługo – o tyle dobrą sytuację, że nie był skazany na jedną interpretację przemian połowy XIX w.

SŁOWA KLUCZOWE

Wiosna Ludów, „Odrodzenie”, „Kuźnica”, „Tygodnik Powszechny”, propaganda PPR, tygodniki społeczno-kulturalne, prasa Polski Ludowej, marksizm